Türk Edebiyatı Merkezi Konuşmaları kapsamında, 7 Aralık Cuma günü saat 17:00’da Dr. Erol Köroğlu “Haremdeki Namahrem: İlk Türkçe Romanlarda Bir İmkân ve Tasallut Alanı Olarak Cinsellik” başlıklı bir konuşma yapacaktır. Konuşma sonrasında çay kahve ikramı yapılacaktır. İlgilenen herkes davetlidir.
Konuşma Türkçe olarak A-130’da yapılacaktır.
Özet:
Türkçede ilk roman”ın hangisi olduğuna karar vermekte zorlandığımız Hayal-i Celâl’in kahramanı Şeyda da, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’ın kahramanı Talat da, girmelerinin şer’en yasak olduğu haremlere sızarlar. Birbirlerine taban tabana zıt bu karakterlerin namahremi oldukları kadınlara bu gayrimeşru yollarla ulaşma gayretlerinin nedenleri nelerdir? Bu basit soru, 1870’lerden bu yana üretilmiş bir Türkçe roman geleneğine erişimi olan bizler için hiç de önemli değildir. Ne var ki, “Tanzimat romanları” olarak adlandırılan Arap harfli ilk Türkçe romanlarda farklı saiklerle gerçekleşen bu sızma hareketlerine neden bu kadar önem verildiği konusu, roman biçimi ve bunun Türkçede ortaya çıkışı açısından son derece önemlidir. Roman öncesi geleneksel ve özellikle kentsel ortamda yazılan ve okunan Osmanlıca kurmacalar, cinselliği homososyal bir eğilimle ele alırlardı. Oysa Osmanlı coğrafyası açısından modeli oluşturan temelde Fransa kaynaklı romanlar, normal cinselliği heteroseksüel bir biçimde anlatmaktaydı. Bu durum, ilk Osmanlı romancıları açısından yararına ikna oldukları hem anlatısal hem de ideolojik bir imkân ama içinde yaşadıkları toplumun tercihleri açısından bir sıkıntı, bir tasallut idi. Bu konuşma, ilk Osmanlı romanlarının cinselliğe yönelik ikircikli tavrının, bu anlatıların yaratıcı yönünü görmek açısından yol açıcı olduğunu iddia edecek ve müstakbel dinleyicilerini şu soruyla davet edecek: “Ya yıllardır bu romanların acemiliği olarak görüp küçümsediğimiz yönleri tam da onların yaratıcı olduğu şey ise?…”
Dr. Erol Köroğlu 1970’te İstanbul’da doğdu. Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1993’te tamamladı. Aynı bölümden 1996 tarihinde yüksek lisans derecesi aldı. 2003’te, Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü’nden doktora derecesini aldı. Selim Sırrı Kuru’yla Sözden Yazıya: Edebiyat İncelemeleri (1994), Nüket Esen’le Hayata Bakan Edebiyat: Adalet Ağaoğlu’nun Yapıtlarına Eleştirel Bakışlar (2003) ve Merhaba Ey Muharrir!: Ahmet Mithat Üzerine Eleştirel Yazılar (2006) başlıklı derlemeleri yayına hazırladı. Türk Edebiyatı ve Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) ile 2004 Afet İnan Tarih Araştırmaları Ödülü’ne layık görüldü. Çok sayıda Türkçe ve İngilizce dergi makalesi ve kitap bölümü yayınladı. Şu anda Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapıyor.
